Voor dit verhaal moeten we deels terug in de tijd. En ja, ik zou dit verhaal kunnen starten met: ‘Heel, heel lang geleden, was er een ruigpoothoender’. Maar dat is niet de opzet voor dit verhaal. Als we ons nu eens bedenken dat er voor 1970 een bijzondere vogel leefde hier in onze Maasduinen. Toentertijd heette het natuurlijk nog geen Maasduinen, echter de heide was er wel. En niet te min.

In het begin van de twintigste eeuw waren deze ruigpoothoenders rijkelijk aanwezig in Nederland en zagen we aanzienlijk meer insecten als vandaag de dag. Het leven was anders, totaal niet meer verglijkbaar als het heden. Tijden veranderen, mensen veranderen en dieren zoeken andere plekken om te leven omdat hun leefgebied door de mens is verstoord of omdat ze zich daar gewoon niet meer prettig voelen. Het is niet allemaal slecht, want waar dieren gaan, komen andere dieren terug. Vaak regelt de natuur dat zelf. Over dit thema zou ik nog wel even kunnen doorgaan, maar dan zou ik het verhaal over Kor tenietdoen. En dat is niet wat ik wil. Daarom gaan we nu samen gezellig op de koffie bij Kor.

Op 26 maart van dit jaar vertrok ik met mijn wederhelft al heel vroeg richting de Sallandse Heuvelrug. Nog voor zonsopkomst liepen we al over deze mooie heide. Ik had een afspraak met Kor. Alleen wist ik niet precies waar ik moest zijn. Het was in het totaal een flinke wandeling geworden waarbij we vergezeld werden door een partij witte kontjes… Reeën om precies te zijn. Hun witte kontjes, (spiegels) genoemd staken af tegen het ochtendzonnetje. We liepen en liepen maar geen seintje van Kor. Uiteindelijk liet hij zich horen, zijn roep was overduidelijk. Dus werd de telelens ingesteld, werd de verrekijker op scherp gedraaid en was het wachten. Ik had een verse zelfgebakken cake meegebracht voor bij de koffie want als Limburgse heb je die gastvrijheid.

En daar stonden we dan. Uitkijkend op dat mooie heidegebied waar ieder moment een Korhoen tevoorschijn kon komen. Maar wachten duurt lang. En uiteindelijk bleef het bij een roep, en gaf Kor zich niet thuis. Misschien was het gewoon te koud, of had hij wellicht liever een appeltaartje gelust. Al met al was het een mooie morgen. Binnenkort dan nog maar eens extra vroeg uit de veren om samen een bakkie te doen met Kor op die Sallandse Heuvelrug.

Het korhoen, ik schreef het al. Familie van de ruigpoothoenders. Hij is zo groot als een kip en hij vliegt letterlijk van boomtop, naar boomtop. Ze scharrelen graag tussen de heide en ze zijn schaars, heel schaars. Het is dan ook een prachtige beleving om deze mooie vogel in Nederland te kunnen zien. Helaas is dat niet meer mogelijk in de Maasduinen. De laatste wilde Nederlandse korhoenders leven op de Sallandse Heuvelrug. Ze proberen ieder jaar opnieuw om voor nageslacht te zorgen. Hun baltsritueel is een waardig spektakel.

Er worden tussen de 6 en 11 eieren gelegd. De broedduur bedraagt 26/27 dagen. Na vier weken zijn de kuikens pas zelfstandig maar helaas sterven de jongen al na een paar weken omdat er simpelweg te weinig insecten leven om hun jongen mee te voeren.

Het volwassen korhoen is vegetarisch en eet voornamelijk bessen en knoppen van planten. Ook eet hij dennennaalden! Om deze naalden te verteren heeft hij een speciale galblaas. Het is een standvogel en in de Noordelijke leefgebieden waar er veel sneeuw ligt kan het korhoen dus gemakkelijk overleven omdat dennennaalden het hele jaar door aanwezig zijn. Ondanks dat het geen trekvogel is, kan hij kilometers vliegen. Je zou het vast niet denken dat een ruigpoothoender zo ver kan vliegen. Toch lukt hem dat.

Het korhoen, een vogel waar je voor terug in de tijd moet, een vogel die vaak op oude schoolplaten en schilderijen is terug te vinden. Een prachtige hoen die in het begin van de twintigste eeuw in geheel Nederland voorkwam. Het is een vogel die van koude streken houdt, zoals Scandinavië, het middelgebergte van Duitsland en centraal Europa waar hij nog rijkelijk aanwezig is. Zijn zwarte verenkleed met paarse gloed kenmerkt het korhoen. Witte onder staartdekveren. Rode kamvormige wenkbrauwen en een liervormige staart. Het vrouwtje is wat minder spectaculair en heeft een bruingrijs verenkleed met een zwarte bandering. Het mannetje is 60 cm en het vrouwtje 45 cm groot met een spanwijdte van 65-80 cm.

Op bovenstaande foto staat geen korhoen, of is het stiekem een zoekplaatje? Weetje, ik zou er gewoon een korhoen bij denken. Gewoon omdat het kan, omdat het leuk is en omdat we misschien zo nog wat hoop overhouden en wellicht komt het nog goed en kunnen we over tien jaar Kor gewoon bezoeken in onze Maasduinen! Als we er met zijn alle allemaal een beetje rekening mee houden en als je begint bij jezelf, zijn we stiekem al een heel eind op weg.

Op de koffie bij Kor, met een plakje cake of een stukje appeltaart. Ik heb er zin in!